Fransa’nın güneydoğusunda, Alp Dağları’nın eteklerinde yer alan Grenoble şehri; ekonomik, sosyal ve çevresel sürdürülebilir kalkınma politikaları ile “2022 Avrupa Yeşil Başkenti” unvanına layık görüldü. Avrupa Yeşil Başkenti unvanı, her yıl sürdürülebilir kentsel yaşam amaçlarına uygun standartları yakalamayı başarabilen, 100 binden fazla nüfusa sahip bir şehre veriliyor. Yılın finalistleri olan Torino, Tallinn ve Dijon’u geride bırakan Grenoble, bu yarışta uzun süredir devam eden, iddialı hedeflerle desteklenen, tutarlı ve tutarlı ekolojik geçiş politikalarıyla öne çıktı. Grenoble bu unvanı alarak, Avrupa Komisyonu’nun sağladığı 350 bin euro’luk teşvikin de sahibi oldu. İklim değişikliğinin azaltılması, sürdürülebilir kentsel hareketlilik, sürdürülebilir arazi kullanımı, gürültü ve enerji performansı alanlarında yaptığı çalışmalar ile dikkat çeken şehir; iklim yönetimine “katılımcı demokrasi yaklaşımı” getiren öncü yaklaşımıyla da adından söz ettiriyor. 2005 yılında bir iklim planını uygulamaya koyan ilk Fransız yerel otoritesi olan şehirde, 10 yıldan fazla süredir enerji verimli bir topluluk yaratmaya yönelik kapsamlı çalışmalar yürütülüyor. Bu çalışmalar, Fransız Hükûmeti tarafından 2008 yılında başlatılan ve şehirleri tasarlamanın, inşa etmenin, yönetmenin yeni yollarını bulmayı amaçlayan EcoCité girişiminin bir parçası. Şehir, 2008 yılından bu yana ekolojik ve sürdürülebilir bir şehir olmaya yönelik hedeflerini artırarak çabalarını iki katına çıkardı. Grenoble bu süre zarfında, 30 kilometre/ hız sınırı kadar kirliliği ve biyolojik çeşitlilik kaybını azaltarak Fransa’daki en düşük emisyonlu bölge hâline geldi.
ŞEHİRDE YÜZDE 80 YENİLENEBİLİR ENERJİ KULLANILIYOR
Kentsel tarımın gelişmesine yönelik faaliyetleri sayesinde karbon etkisinin az yaşandığı Grenoble, sera gazı emisyonlarını 2005 yılından 2016’ya kadar yüzde 25 oranında azalttı. Böylece Grenoble, Fransa’nın en düşük emisyon bölgesi hâline geldi. 2030 yılına kadar ise sera gazı emisyonlarında yüzde 50’lik bir azalma amaçlanırken; 2040 yılına kadar şehrin karbon nötr olması hedefleniyor. Yüzde 80 oranında yenilenebilir enerji kullanılan şehirde, yüzde 80 enerji geri kazanımı sağlanıyor. 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kullanımının yüzde 100’e ulaşmasına yönelik çalışmalar yapılıyor. Bugün, Grenoble’de 11 hidroelektrik santrali, 12 fotovoltaik tesisi, bir biyogaz ünitesi ve bir rüzgâr çiftliği hizmet veriyor. Şehrin su arıtma tesisi her gün 125’ten fazla şehir içi otobüsüne BioGNV ile güç sağlamak için yeterli miktarda biyogaz üretiyor. 2023 yılına kadar şehrin tüm dizel otobüs filosunun, temiz enerjiyle değiştirilmesi planlanıyor. Araba kullanım oranı şehir içinde oldukça düşük seyrediyor. Nüfusun yüzde 98’i işe toplu taşıma araçları ile gidiyor. Grenoble, yüksek kaliteli ve sürekli genişleyen bir toplu taşıma ağıyla donatılmış durumda. Bölgede yaklaşık 50 otobüs hattı, beş tramvay hattı ağı, 21 “park et ve devam et tesisi” bulunuyor.
NÜFUSUN YAKLAŞIK YARISI, YİYECEK ATIKLARINI GERİ DÖNÜŞTÜRÜYOR
Fransa’nın bisiklet ulaşımı konusunda en başarılı şehri olan Grenoble, bisiklet kullanımını teşvik etmek için sürekli olarak bisiklet ağını geliştiriyor. Fransa’nın en düz şehri olan Grenoble, şu anda 475 kilometrelik güvenli bir bisiklet şeridine sahip. Ayrıca Avrupa’da, Bölgesel Doğa Parkı’nın bir parçasını oluşturan tek şehir olan Grenoble’ye, 2014’ten beri 5 bin 500’den fazla ağaç dikildi. 2030’dan önce ise 10 bin ağaç daha dikilmesi planlanıyor. Son 15 yılda şehre dört yeni park kazandırıldı. 10 yeni doğal alan daha inşa edilme sürecinde. 2008’den bu yana ise peyzajlı alanlarda herhangi bir kimyasal ürün kullanılmıyor. 200 binden fazla kişi; yani nüfusun yaklaşık yarısı, yiyecek atıklarını geri dönüştürüyor. Şehirdeki okul kantinleri yüzde 60 kreşler ise yüzde 95 olmak üzere ürünlerini kentsel organik çiftliklerden temin ediyor. Grenoble bahçecilik merkezi, her yıl 3,5 ton sebze üretiyor.
GRENOBLE’DE REKLAM PANOSU YOK
Gürültü kirliliğini en aza indirgemek amacıyla belirli bölgelerin sessiz alanlar olarak ilan edildiği Grenoble şehrinde, 2015 yılından bu yana açık alandaki tüm reklam panoları ve afişleri kaldırılmış durumda. Bu tarihten itibaren açık alanda yer alan tüm reklamların kontratları iptal edildi. Bu kararı ile yılda 600 bin euro gelirden feragat eden şehir yönetimi, yol kenarlarındaki tüm reklam panolarını ve afişleri kaldırarak her birinin yerine 50 tane ağaç dikti. Grenoble şehri sakinlerinin de desteği ile alınan kararla 64’ü billboard olan toplam 326 reklam noktası kaldırıldı. Sokaklarda reklam görmemenin bir hak olduğuna karar verildi ve reklam alanları, kamu spotlarıyla değiştirildi. Kamu alanlarını özgürleştirmek için hayata geçirilen uygulamada, sosyal ve kültürel etkinlik duyurularına gerekli alanların ayrılmasına ise devam ediliyor.
Bugüne kadar Avrupa Yeşil Başkent Ödülü’nü 13 şehir kazandı
2010 Stockholm
2011 Hamburg
2012 Vitoria-Gasteiz
2013 Nantes
2014 Kopenhag
2015 Bristol
