Prof. Dr. Levent Kurnaz

Zenginlerin üretmiş olduğu sera gazı salımlarının bedelini en fazla ödeyenler, genellikle bu krizin ortaya çıkmasında en az payı olan en yoksul kesimlerdir. İklim krizinin yıkıcı etkileri şimdilik, su kıtlığı, tarımsal verimlilikte düşüş ve şiddetli hava olayları şeklinde kendini gösteriyor. Bu etkiler, milyonlarca insanın hayatını olumsuz etkiliyor.

Şirketler ve hükûmetler karbon yakalama teknolojilerine bel bağlıyor ama bu çözümler düşündüğümüz kadar etkili mi?

Enerji ve çimento üretimi gibi endüstriler, sera gazı (GHG) salımları konusunda doğru olanı yapmanın, şirketler için etkili ve sürdürülebilir olabilmesi adına finansal bir fayda sağlaması gerektiğini iddia ediyorlar.

2024 yazının başlangıcı sıcak geçse de La Nina'nın etkileriyle sıcaklıkların düşmesi ve yağışların artması bekleniyor. Bu sene hava, geçen yaz olduğu gibi sıcaklık rekorları kırmayabilir ama gene de en sıcak yazlardan bir diğerini yaşayacağımızı göz ardı etmemeliyiz.

İnternet ortamında dolaşan yanlış bilgi ve görüntülere inanmamızın temelinde, gittikçe zayıflayan eğitim sistemimiz var. Bilim, araştırmaya “zararlı mıdır?” sorusuyla başlar. Ancak soruya “Neden zararlı?” diye başlayacak olursanız yargınızı baştan vermişsiniz demektir.

Dünya Ekonomik Forumu her sene iş dünyasının gelecek iki veya 10 yılda öngördüğü en önemli riskleri içeren Küresel Riskler Raporu’nu yayımlıyor. Bu rapora göre, iş dünyası için yakın vadedeki en önemli risk: yanlış ve çarpıtılmış bilgi. İkinci sırada ise aşırı hava olayları geliyor.

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin 28. Taraflar Konferansı (COP28) bu yıl Dubai’de yapıldı. Bizlerin hayatlarını etkileyecek bir karar alındı mı? Kesinlikle hayır. Bu toplantı hiç yapılmamış olsa yeryüzündeki çoğu insanın hayatı değişir miydi? Muhtemelen hayır.

Ülkemizde iklim krizinden doğacak riskleri belirlemek oldukça zor bir konu. Fiziksel riskleri belirlemek istesek; bilimsel altyapımızda önemli eksiklikler var. Geçiş risklerini belirlemek istesek; devlet politikamız orta ve uzun vadede herhangi bir tahmin yapmaya imkân tanımıyor.

Eğer tüm ülkeler 2050 yılında net karbon salmayan bir ekonomik modele geçiş yapmış olurlarsa, şimdiye kadar oluşan ısınma etkisiyle ülkemizdeki maddi zarar millî gelirimizin yüzde 2 azalmasına neden olacak. Her sene yüzde 4 ila yüzde 5 bandında büyüyen ülkemiz için bu, büyümenin neredeyse yarı yarıya azalması anlamına geliyor.

Bizim 1990’da karbon salımlarımızı yüzde 50 azaltmış, 2000’de azaltımı yüzde 80’e çıkartmış, 2010’da ise net sıfır bile değil atmosferden karbondioksit yutan sistemler kurmuş olmamız gerekiyordu. O nedenle lütfen kendi aranızda ne yaparsanız yapın ama bu yaptıklarınızı çok büyük şeylermiş gibi kutlamayın.