Bu yıl 2. defa düzenlenen Sustainability Talks İstanbul; PVH / PVH Denim Başkan Yardımcısı, Kingpins Show Kurucusu Andrew Olah, Textile Exchange Ð Liesl Truscott, Ikea Ð Calvin Woolley, TSKB Genel Müdürü Ece Börü, İpeker Yönetim Kurulu Üyesi İhsan İpeker gibi moda ve tekstilde sürdürülebilirlik alanında dünyanın önde gelen isimlerini ağırladı. Konferansın bu yıl öne çıkan konu başlıkları döngüsellik, sürdürülebilir ham maddeler, tedarik zinciri şeffaflığı ve izlenebilirliği, yenilenebilir enerji ve su oldu.
“HER ALANDA SÜRDÜRÜLEBİLİR TÜRKİYE”
İsmail Gülle: “Geçen Haziran ayında, ‘Dünyayı tüketmeden, dünya için üretmek’ mottosu ile hazırladığımız TİM Sürdürülebilirlik Eylem Planı yol haritamızı kamuoyu ile paylaştık.”
Etkinliğin açılışında konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle: “Geçen Haziran ayında, ‘Dünyayı tüketmeden, dünya için üretmek’ mottosu ile hazırladığımız TİM Sürdürülebilirlik Eylem Planı yol haritamızı kamuoyu ile paylaştık. Sektörel eylem planlarının hazırlanmasına yönelik çalışmalarımız devam ediyor. İlk sektörel eylem planımızı 12 Temmuz’da tekstil sektörümüz için açıkladık. TİM Sürdürülebilirlik Eylem Planımızdaki 12 ana hedefle çıktığımız bu yolda, sürdürülebilirlik noktasında ülkemizi markalaştırarak ‘Her alanda sürdürülebilir Türkiye’ hayalimizi gerçekleştireceğiz. Türkiye’nin en önde gelen sürdürülebilir faaliyeti ihracattır. İhracatçılar, sürdürülebilirlik kavramını en iyi bilen neferlerdir. Bu sebeple kalan hedeflerimizi de adım adım gerçekleştirip ülkemizin üretim ve ihracatını sürdürülebilir bir şekilde yarınlara daha güçlü taşıyacağız.” diye konuştu.
“ORTAKLIK RUHUYLA HAREKET ETMEMİZ GEREKİYOR”
Etkinliğin sektörde farkındalığı artırıp bilgi paylaşımını sağlamaya yönelik ilk ve tüm tarafları bir araya getiren kapsamlı bir etkinlik olduğunu vurgulayan İTHİB Başkanı Ahmet Öksüz: “Sustainability Talks İstanbul Konferansı, Tekstil ve Hammaddeleri Sektör Kurulu olarak Temmuz ayında açıkladığımız eylem planı kapsamında; sektörde farkındalığı artırıp bilgi paylaşımını sağlamaya yönelik ilk ve en kapsamlı faaliyet olarak hayata geçti. Türkiye İhracatçılar Meclisimizin öncülüğünde gerçekleştirdiğimiz Tekstil Sektörü Sürdürülebilirlik Eylem Planı ile sektörümüzde kalıcı bir dönüşüm sağlayarak küresel ihracattaki pazar payımızı daha da artırmayı ve Avrupa Yeşil Mutabakatı normlarına üst düzey uyumu hedefliyoruz.” diye konuştu.
TEKSTİL SEKTÖRÜNDE DÖNGÜSELLİĞİN ROLÜ ÜZERİNDE DURULDU
Moderatörlüğünü Ekoteks Laboratuvarı Yönetim Kurulu Başkanı Nilgün Özdemir’in gerçekleştirdiği “Döngüsellik” panelinde geri dönüştürülmüş ürün kullanımında markaların yaşadığı zorluklara ve bu zorluklara yönelik çözüm önerilerine dikkat çekildi. İkinci kalite kumaşların geri dönüştürülmesiyle elde edilen iplikler ile üretim yaptıklarını ve kumaşın boyama ihtiyacı olmadığı için su kullanımının da azaldığını ifade eden Superdry Türkiye Müdürü Eda Togan: “Bütün fabrikalarımızda bir otomasyon sistemi kurarak öncelikle tekrarlanabilir kaliteyi yakalamaya çalışıyoruz. 2014’ten beri perakende mağazalarımızda ısı ve elektrik kullanımını yüzde 50 oranında azalttık. Gramajlarını düşürdüğümüz poşetlerimizi, geri dönüştürülebilir malzemelerden üretiyoruz.” açıklamasında bulundu.
Gama Recycle Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kaplan, dünya genelinde kullanılmış kıyafetlerin 15 milyon tonluk bir bölümünün atık yönetimlerinden toplanabildiğini, kullanılmış kıyafetlerin 30 milyon tonluk bir bölümünün her sene ya toprağa gömüldüğünü ya da yakılarak yok edildiğini dile getirdi. Kaplan: “Geri dönüştürülen kısım şu andan itibaren yaklaşık olarak binde 5 gibi bir rakama tekabül ediyor. Kullanılmış kıyafetlerin geri dönüştürülen kısmının yaklaşık yüzde 80’lik bölümü izolasyon malzemesinde değerlendiriliyor. Tekstilin tekrar tekstile geri dönüştürülmesi yaklaşık binde bir seviyesinde. Gama olarak, kullanılmış kıyafetler içindeki petrokimya ürünlerini pamuktan ayrıştırıp sadece pamuk kısımlarını alarak mekanik geri dönüşüme dahil ediyoruz. Biyolojik yöntemle polyester ya da elastanı ayrıştırdığımızda özellikle denim pantolonlarda yüzde 80 oranında geri dönüştürme kabiliyeti elde etmiş oluyoruz.” şeklinde konuştu.
Sürdürülebilirliği iş yapış biçimlerinin merkezine alıp, stratejilerinin bir parçası hâline getirdiklerini belirten Taypa Tekstil Genel Müdürü Burak Karaarslan, geçen yıl “Sürdürülebilirlik Çalıştayı” oluşturarak kısa, orta ve uzun vade hedeflerini belirlediklerini dile getirdi. Karaarslan, su kullanımını azaltmak, karbon emisyonunu düşürmek, atık yönetimini iyileştirmek, kimyasal yönetimini daha iyi hâle getirebilmek, sürdürülebilir insan kaynağı yaratmak ve sürdürülebilir bir tedarik zinciri yönetimi konusundaki çalışmalarına hız verdiklerinin altını çizdi.
Archroma Türkiye Genel Müdürü Emrah Eşder, tekstil sektöründe kullanılan boya ve kimyasalların en büyük sorunlardan biri olduğunu belirterek bu alanda markalara büyük bir sorumluluk düştüğünü ifade etti. Eşder: “Son tüketici, ürünü artık rengine ve fiyatına bakarak almıyor. Su, elektrik ve doğal gaz tüketimi gibi her türlü detaylı bilgiyi tek bir noktada toplayıp gösterebildiğimiz ONE WAY Impact Calculator adlı bir araç geliştirdik. Bu araç, her türlü üründe kullanılabiliyor. Aracı temin etmek için firmaların başvuruda bulunarak bizden lisans almaları yeterli. Bunu sadece destek amaçlı yapıyoruz ve maddi bir beklentimiz bulunmuyor.” açıklamasında bulundu.
SÜRDÜRÜLEBİLİR HAM MADDE ÇÖZÜMLERİ MERCEK ALTINA ALINDI
TEPAR’ın CEO’su Hasan Tepe’nin moderatörlüğünü üstlendiği ham madde panelinde Fulgar Pazarlama Müdürü Daniela Antunes, firmanın kendi üretimi olan, doğa dostu ve biyolojik olarak parçalanabilen bir poliamid olan Amni Soul Eco’yu anlattı. Bu özel etkinlikte sürdürülebilir ham madde çözümlerinde kenevirin önemine de değinildi. Marmara Hemp CEO’su Denis Druon, tekstil için kenevir yetiştirdiklerini ve bu konuda detaylı çalışmalar yaptıklarını belirtti. Bu resmi analizlerle pamuklaştırılmış ketenin sürdürülebilir bir elyaf olarak ön plana çıkacağını aktaran Druon, keten elyaf sayesinde modanın artık daha sürdürülebilir olabileceğini dile getirdi.
Denis Druon: “Keten elyaf sayesinde moda, artık daha sürdürülebilir olabilecek.”
MKS DEVO Kimya Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Korgün Şengün, küresel denim sektöründe Türkiye’nin ilk üçte olduğunu, denimde kükürt boyamanın işçi sağlığını olumsuz yönde etkilerken suları önemli ölçüde kirlettiğini söyledi. Ayrıca yalnızca boya üretmek için Hazar Denizi’nin geri dönüşü olmaksızın yok olduğunu vurgulayan Şengün, bu nedenle Sultan Black Eco isimli patentli bir ürün geliştirdiklerini açıkladı. Şengün, bunu Bangladeş’te ve Pakistan’da yapabilmelerine rağmen Türkiye’de hâlen uygulayamadıklarını açıkladı. Su olmadan hayatın da olmayacağını belirten Şengün, önceliğimizin su olması gerektiğinin altını çizdi.
İbrahim Kara: “Şirketlerin karbon ayak izlerini ölçtürmeleri gerekiyor, böylelikle sürdürülebilir ham madde kullanımına yönelinebilir.”
Kara Fiber’dan İbrahim Kara, Paris İklim Anlaşması’nın 2030’da kadar sera gazının yüzde 50 sini, 2050’ye kadar tamamını ortaya kaldırmayı hedeflediğini hatırlattı. Tekstil sektöründe gerekli adımların atılamayışını kısa vadeli çıkarlar ile uzun vadeli çıkarların çatışmasına bağlayan Kara, fizibilite çalışması yaparken çevresel faktörlerin göz ardı edilebildiğine ama bunun dönüşünün ağır olduğuna işaret etti. Sera gazı kaynaklı kirliliğin yüzde 20’sinin giysi imalatından kaynaklandığını ve üretilen giysilerin yüzde 70’inin çöpe gittiğini hatırlatan Kara, geri dönüşüme giden tekstil ürünlerinin yüzde 1’in altında olduğunu sözlerine ekledi. Şirketlerin karbon ayak izlerini ölçtürmeleri gerektiğini belirten Kara, böylelikle sürdürülebilir ham madde kullanımına yönelebileceklerini dile getirdi. Kara Fiber’ın 2021’in son çeyreğinde lyocell elyaf yatırımına başladığını açıklayan Kara; Çin, Hindistan, Avusturya, İngiltere ve Amerika’dan sonra bu elyafı üreten 6. ülkenin Türkiye olduğunu vurguladı.
NİLGÜN ÖZDEMİR | Ekoteks Laboratuvarı Yönetim Kurulu Başkanı
“SUSTAINABILITY TALKS İSTANBUL GİBİ ETKİNLİKLERİ HER SEKTÖR İÇİN YAPMALIYIZ”
“Sustainability Talks Istanbul gibi etkinlikleri her sektör için yapmalıyız, ülkemizde de bu etkinliklerin yakından takip edildiğini bilmemiz gerekiyor. TİM’in uygulamaya koymuş olduğu 12 eylem planına uygun olarak sürdürülebilirliği her sektöre taşımamız gerekiyor. Tekstil, eylem planını açıklayan ilk sektör oldu. Ülkemizde ihracatın yüzde 60’tan fazlası AB ülkelerine yapılıyor, sürdürülebilirliğe en çok entegre olan da tekstil ve hazır giyim sektörü. Bu konuda dünyayla başabaş gidiyoruz, hatta iç piyasada ve gümrüklü sahalarda yapılan denetimlerimizde Avrupa’dan daha da ilerideyiz. Tekstil ve hazır giyim sektöründe kirletici algısı var ancak sadece üretimi değil, üretim sonrası kullanımı da dikkate almak gerekiyor. Biz ‘Sürdürülebilir ürün üretelim.’ derken, evde daha çok tüketim yapıyoruz. Bir giysiyi yıkadığınızda harcadığınız su miktarı ve kirletim oranının, üretim sürecindekinden çok daha fazla olduğunun bilimsel açıklamaları da bulunuyor.”
HALİL İBRAHİM CÜLFÜK | Kipaş Holding Sürdürülebilirlik
“2030’DA İLK KARBON NÖTR TEKSTİL ÜRETİCİSİ OLMAYI HEDEFLİYORUZ”
“Kipaş Tekstil olarak çalışmalarımızı çevresel, sosyal ve ekonomik ayakta yürütüyoruz. Tüm tedarik zincirimizi sürdürülebilir hâle getirmek adına tekstil üreticisi olarak sürdürülebilir ham maddeler tercih ediyoruz. 2020 yılı itibarıyla yüzde 60’lık sürdürülebilir ham madde kullanımına ulaştık, 2025 yılında da yüzde 100 sürdürülebilir ham madde kullanımına ulaşmayı hedefliyoruz. Bu ham maddeleri tedarik ederken kısa ve uzun vadede sürdürülebilir iş akışları oluşturmayı amaçladık. Örneğin 2025’te sıfır atık su deşarjı ve 2030’da ise ilk karbon nötr tekstil üreticisi olmak gibi hedeflerimiz bulunuyor. Ayrıca yüzde 35’in üzerinde su geri kazanımlı bir fabrika hâline geldik. Tüketimin olduğu yerde tamamen sürdürülebilirlik mümkün olmasa da tekstil üreticisi olarak iklim değişikliği, su ve toprak kirliliği üzerindeki etkiyi minimuma indirmeyi amaçlıyoruz.”
SERDAR DEMİRCİOĞLU | Kaiser Tekstil Satış&Pazarlama Direktörü
“İLK LOKAL ENZİMATİK AĞARTMAYI ÜRETTİK”
“Sıfır atık hedefiyle, sürdürülebilir moda için indigo boyadan yıkamaya kadar çözümlerimiz bulunuyor. Dystar’ın karbon ayak izini düşüren Cadira prosesleriyle indigo boyada oluşan tuz oluşumunun önüne geçiyoruz. Yıkama tarafında hem su hem enerji tüketimini azaltan, çevreci ve insan dostu kimyasallarımız bulunuyor. Örneğin ponza taşı gibi sentetik taşlar ile yıkama prosesinde atık oluşumunun ötesine geçiyoruz. Kaiser olarak dünyadaki ilk lokal enzimatik ağartmayı ürettik. Enzimler tüm canlı hücrelerinde bulunuyor ve doğaya salındıklarında yüzde yüz parçalanabiliyor. Tarih boyunca geleneksel denim eskitmelerinde kullanılan, çok toksik ve zararlı olan permanganata alternatif olarak geliştirdiğimiz enzimatik ağartma, mamule ve pamuğa zarar vermeyen, ekolojik ve dayanıklılık açısından da oldukça sürdürülebilir bir ağartma metodu.”
